Trump’ın Başkan Yardımcısı Adayı J.D. Vance Kimdir?
Dün gerçekleştirilen Cumhuriyetçi Parti kongresinde Donald Trump, başkan yardımcısı adayı olarak James David Vance'i açıkladı. Vance’ın başkan yardımcısı adaylığı daha önce Obama hakkındaki övgülerini ve Trump’a yönelik sarf ettiği “geri zekâlı” ve “Amerika’nın Hitler’i” gibi ifadeleri tekrar gündeme getirdi. Peki Trump bir zamanlar katı bir şekilde karşısında olan Vance’i neden başkan yardımcısı adayı olarak seçti? Vance’ın olası başkan yardımcılığı ABD siyasetini nasıl etkileyecek?
Bir Amerikan Rüyası: J. D. Vance
1983 doğumlu olan Vance’in babası, o küçük yaştayken ailesini terk etmişti, annesi ise uyuşturucu bağımlığı ile mücadele etmekteydi. Oldukça fakir bir ailede büyüyen Vance, ABD Deniz Piyade Kolordusu (US Marine Corps) çatısı altında Irak’ta görev yapmasının ardından Ohio Devlet Üniversitesi’nde siyaset bilimi ve felsefe alanında lisans derecesi aldı. Ardından dünyanın önde gelen üniversitelerinden olan Yale Üniversitesi’nde hukuk eğitimini tamamladı. Daha sonrasında ABD’de girişim ve teknolojinin merkezi olarak görülen Silikon Vadisi’nde sermaye girişimlerine başladı. Bu süreçte PayPal’ın kurucusu Peter Thiel ile yakın ilişkiler geliştirdi ve Thiel, Vance’in girişimlerini destekledi. Vance’in zor ve fakir bir çocukluk geçirmesi, üst sınıf bir aileden gelmemesi ve buna rağmen çok çalışarak çok başarılı olması onu Amerikan Rüyasının başarılı bir örneği yapıyor, böylece özellikle işçi sınıfının desteğini alabiliyor.
Girişimci kariyerinin yanı sıra Vance asıl ününü 2016 yılında yazdığı “Hillbilly Elegy” adlı kitabıyla kazandı. Bu kitapta çocukluğunda yaşadığı zorluklara yer veren Vance, kökenlerinin dayandığı Apalaş bölgesinde muhafazakâr-beyaz işçi sınıfını, kendi ailesinin, özellikle büyük ebeveynlerinin hayatı temelinde anlatıyordu. Kitabın kullandığı dürüst ve samimi dil okurları oldukça etkiledi ve Hillbilly Elegy, ABD’de en çok satan kitaplardan biri olarak büyük bir başarı elde etti. Kitabın da genel temasını oluşturan muhafazakâr-beyaz işçi kesimin sorunları bu başarı sonrasında gündeme daha fazla taşınmaya başlandı ve bazı araştırmacılar tarafından Trump’ın 2016’daki seçim zaferini anlamak için bir rehber olarak yorumlandı. 2020 yılında ise kitap, aynı isimle yönetmenliğini Ron Howard’ın üstlendiği bir Netflix filmine uyarlandı.
Kitabıyla kazandığı popülerliğin ardından Vance, 2021 yılında Ohio eyaletinden senatör adayı oldu. Thiel, Vance’in seçim kampanyası için 10 milyar dolar bağışta bulundu. Her ne kadar başlarda Trump’a karşı sert eleştirilerde bulunsa da Vance’in söylemleri zamanla yumuşadı ve Trump yanlısı bir retorik geliştirdi. Daha önceki sözlerinden dolayı özür dileyerek Trump’ın da desteğiyle 2022’de gerçekleştirilen seçimlerde oyların %53’ünü alan Vance senatör seçildi ve 2023 yılında siyasi kariyeri başladı. Kürtaj ve boşanma karşıtlığı, iklim krizine karşı aksiyonlara şüpheci bakması, Trump’ın güney sınırında göçmenlerin geçişini engellemek adına inşa edilmesi planlanan duvar projesini desteklemesi gibi muhafazakâr söylemleri ve politikalarıyla dikkat çeken Vance, sık sık Amerikan elitleri eleştiriyor ve ekonomi seviyesi düşük olan mavi yakalı seçmenlerden büyük bir destek görüyor. Dış politikada Ukrayna’ya sağlanan desteğe karşı çıkıyor, İsrail’in Gazze’deki katliamına karşı protestoların düzenlendiği üniversitelere sağlanan fonların kesilmesi gerektiğini söylüyor.
Başkan Yardımcılığı Adaylığı
ABD’de başkan yardımcıları seçimden önce başkan adayları tarafından duyurulur ve seçim kampanyalarını başkan ve yardımcı adayları birlikte yürütürler. Bunun sebebi başkan yardımcısının sahip olduğu büyük yetkilerdir. Başkan adayları için seçtikleri yardımcı adayları bazen seçimin sonucunu etkileyebilecek kadar önemlidir. Seçilmeleri halindeyse geleceğin potansiyel başkan adayları olurlar. Başkan yardımcıları senatoya başkanlık etmek ve Başkan’ın ölümü, istifası veya görevden alınması durumunda başkanlık koltuğuna geçmek gibi görevler üstlenirler.
Trump, kendi sosyal medya platformu Truth Social’da Vance’in adaylığını açıklarken onun başarılı bir iş adamı olduğundan ve Amerikan işçi ve çiftçilerine odaklanacak bir başkan yardımcısı olacağından bahsetti. Vance ise daha önceden Trump’a karşı hoş şeyler söylemediğini, ancak Trump’ın ülkedeki yolsuzluğu kimsenin yapamayacağı kadar iyi bir şekilde afişe ettiğini söyledi.
Trump'ın Vance’i tercih etmesinin nedeni, sanayinin ve işçi sınıfının yoğun olduğu ve 2020 yılında Biden’ın az farkla kazandığı Pennsylvania, Wisconsin veya Michigan gibi eyaletlerde öne çıkma isteği olabilir. 2024 yılının Kasım ayında gerçekleştirilecek seçim için yapılan anketlerde Trump, rakibi Biden’a kıyasla daha avantajlı bir konumda gözüküyor. Trump’ın seçimi kazanması durumunda Vance’in 2028 yılındaki seçim için Cumhuriyetçi Parti’nin potansiyel başkan adayı olacağı da söyleniyor.
Trump’ın başkanlık dönemindeki yardımcısı Mike Pence ise 2021 yılında Trump destekçilerinin ABD Kongresine düzenlediği saldırı sonrası Trump’a sert eleştirilerde bulunmuştu. Her ne kadar Pence, 7 Haziran’da Cumhuriyetçi Parti aday adaylığını açıklasa da sonrasında yarıştan çekilmişti. Aslında Vance ve Pence’in görüşlerinde büyük bir farklılık bulunmuyor. Her ikisi de sosyal konularda oldukça muhafazakâr bir siyaset izliyor ve göçmen sorununu sert bir dille eleştiriyorlar. İkisi arasındaki en temel fark, ABD’nin diğer ülkelerdeki askeri varlığı konusunda ortaya çıkıyor. Gerektiğinde Amerikan askeri müdahalelerini destekleyen Pence’e karşılık, Vance ABD’nin kendi çıkarlarını öncelemesi gerektiğini söyleyerek dış politikada yalnızlık doktrinine daha yakın bir tavır alıyor.
Comments