7 Saatlik Dijital Çöküş: Facebook, Instagram ve Whatsapp neden çöktü?
Dünyada milyonlarca kullanıcıya ev sahipliği yapan sosyal medya uygulamaları Facebook ve Instagram ile haberleşme ağı Whatsapp’ta eş zamanlı olarak meydana gelen erişim problemi tüm dünyayı etkisi altına aldı. Birçok uygulamanın altyapısını bünyesinde bulunduran bilişim devi Facebook, 2008’den bu yana tarihinin en uzun kesintisiyle karşı karşıya kaldı. Peki birçok komplo teorisinin ortaya atıldığı 7 saatlik dijital çöküşün perde arkasında ve sonrasında neler yaşandı?
Geçtiğimiz Pazartesi günü, “Down Detector” isimli bir internet sitesinin dolaşıma soktuğu haberde dünyaca ünlü sosyal medya platformları olan Facebook ve Instagram ile anlık haberleşme ağı olan Whatsapp’ta 18.44 (TSİ) itibariyle küresel bir erişim problemi yaşandığı kaydedildi. Milyonlarca kullanıcı söz konusu kesintinin kısa sürede halledileceğini düşünse de küresel çaplı erişim krizi yaklaşık 7 saatlik bir sürenin ardından ancak giderilebildi.
Facebook, yaptığı son açıklamada yaşanan kesintinin “hatalı bir yapılandırma değişikliğinden” kaynaklandığını ifade ederken ilgili süreçte kullanıcı verilerinin ihlal edildeğine dair herhangi bir kanıt olmadığını ileri sürdü. Bazı uzmanlar, sunucuda yaşanan veya veri merkezinde karşılaşılan hatalar ile global kesintilerde bu tür uygulamalara erişememenin normal bir durum olduğunu ifade etse de ilgili süreci büyük bir “veri sızıntısı” olarak değerlendiren görüşler de mevcut.
Eski Facebook Çalışanı Haugen: Facebook Demokrasiyi Zayıflatıyor
Bundan kısa bir süre önce Facebook aleyhine muhbirlik yaparak dünya kamuoyunun dikkatini çeken eski Facebook yöneticisi Frances Haugen, ABD Senatosu Ticaret Alt Komitesi’nin düzenlemiş olduğu oturuma katılarak senatörlerin sorularını yanıtladı.
Facebook’un eski ürün yöneticisi olarak görev yapan Haugen Facebook’un özellikle gençlere ve demokrasiye zarar verdiğini belirterek şirketin temel hedefinin yüksek kar elde etmek olduğunun altını çizdi. “Bugün buradayım çünkü Facebook’un ürünlerinin çocuklara zarar verdiğine, bölünmeyi körüklediğine ve demokrasimizi zayıflattığına inanıyorum.” ifadelerine yer veren Haugen, şirketin ilgili sosyal medya platformlarını nasıl daha güvenli hale getireceğini bildiği halde astronomik kâr elde etme amacıyla bunu gerçekleştirmediğini ifade etti.
Facebook’un regüle edilmesi için Kongre’nin somut adımlar atması gerektiğini vurgulayan Haugen Kongre’nin herhangi bir adım atmaması halinde diğer sosyal medya şirketlerinin de yüksek kar peşinde koşarak sorumluluklarından kaçacağını belirtti. Frances Haugen’in açıklamalarının ardından sessizliğini bozan Mark Zuckerberg söz konusu iddiaların “hiçbir anlam ifade etmediğini” belirterek “Reklamlardan para kazanıyoruz ve reklamcılar sürekli olarak bize reklamlarını zararlı veya öfke yaratan içeriğin yanında istemediklerini söylüyorlar.”ifadelerine yer verdi.
Kişisel Veriler Satıldı Mı?
“Büyük Çöküş”ün yaşandığı ilk dakikalarda Facebook’un altyapı direktörü Santosh Janardhan yaptığı açıklamada, kesintinin hatalı bir konfigürasyondan kaynaklandığının tespit edildidiğini ifade etmişti. İlgili açıklamanın kullanıcıları tatmin etmemesinin ardından özellikle Twitter üzerinden birçok komplo teorisi ortaya atıldı. Bir hacker, kendi forumunda 1,5 milyar Facebook hesabının kişisel verisini elinde tuttuğu iddiasında bulundu. Buna karşılık ünlü hacker grubu Anonymus, 1,5 milyar kullanıcının bilgilerinin satışa çıktığı” iddialarını yalanladı. Anonymus Twitter’dan yaptığı açıklamada “Aslında olan şey şuydu; birisi web kazıma yoluyla 1.5 milyar kişiye ait kullanıcı verisini indirdi. Bu verilerin hepsi zaten sizin Facebook’la paylaştığınız açık bilgiler ve herkes bunları görebilir” ifadelerine yer verdi.
Beyaz Saray’dan Facebook Hamlesi
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki gündeme ilişkin konuları değerlendirirken sosyal medya şirketlerine ilişkin federal düzenlemelerin Joe Biden ve ABD Kongresi’nin gündeminde olduğunu belirterek söz konusu meseleyi yakından takip ettiklerini ifade etti. Sosyal medya ve gençler üzerindeki etkisi hakkında değerlendirmelerde bulunan Psaki, sosyal medya şirketlerinin iç düzenlemelerinin yetersiz olduğunun altını çizdi. Beyaz Saray’ın “Facebook” hakkındaki açıklamalarının ardından ilerleyen günlerde ne tür adımlar atılacağı ise merak konusu.
Dijital Tekelleşme Sorunu
Sonuç olarak, küçük bir “sosyal medya” platformu olarak hayatımıza giriş yapan Facebook şimdilerde milyarlarca kullanıcının verilerini elinde tutan dev bir bilişim şirketi. 2016’daki ABD seçimlerinden Camridge Analytica vakasına kadar birçok skandalın ana aktörü olarak karşımıza çıkan Facebook, 4 Ekim’de yaşanan dijital çöküşle de adından söz ettirmeye devam ediyor. Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg’in özür dilemek için Twitter’ı kullanması, birçok kullanıcının alternatif mecralara yönelmesi ise sosyal medya platformlarındaki tekelleşmenin ne denli sürdürülebilir olduğunu tekrar tartışmaya açıyor.
KAYNAKLAR:
Comentários